Để hiểu hết tinh thần và thông điệp mà các rapper muốn truyền tải, bạn cần nắm bắt những thuật ngữ trong rap chuyên ngành. Cùng Anat giải mã thế giới âm nhạc đường phố đầy màu sắc với những thuật ngữ phổ biến nhất ngay sau đây.
Điểm danh những thuật ngữ trong rap quan trọng
Rap không chỉ là âm nhạc, mà còn là một hình thức nghệ thuật, và giống như bất kỳ thể loại nghệ thuật nào, rap cũng có những thuật ngữ riêng biệt. Những thuật ngữ trong rap được chia sẻ sau đây không chỉ phản ánh phong cách, kỹ thuật mà còn là cách để các rapper giao tiếp với nhau và với khán giả.
Flow
Flow là một trong những yếu tố cơ bản và quan trọng nhất trong thể loại nhạc rap. Đây là cách thức mà một rapper thể hiện từ ngữ, phối hợp với nhịp điệu của beat. Flow bao gồm sự điều chỉnh của tốc độ, nhịp điệu và cách phát âm của rapper để tạo nên một sự hòa quyện hoàn hảo với nhạc nền. Một flow tốt sẽ khiến bài rap trở nên mượt mà và cuốn hút hơn.
Ví dụ: Một rapper có flow mượt mà sẽ khiến từng câu chữ của anh ta trở nên dễ nghe và dễ nhớ, như Đen Vâu trong bài “Bài này chill phết”.
Fastflow
Fastflow là thuật ngữ dùng để chỉ một kiểu rap cực kỳ nhanh, thường được sử dụng trong những bài hát cần thể hiện khả năng kỹ thuật của rapper. Fastflow yêu cầu người rapper có khả năng phát âm cực nhanh, rõ ràng mà vẫn giữ được sự mạch lạc của câu chữ.
Ví dụ: Các rapper như Eminem hay Logic rất nổi tiếng với khả năng fastflow siêu tốc của mình, đặc biệt là trong những bài rap battle hoặc freestyle.
Metaphor (Ẩn Dụ)
Metaphor (Ẩn dụ) là một trong những thuật ngữ trong rap phổ biến. Ý nghĩa của nó được sử dụng để chỉ việc sử dụng hình ảnh, sự so sánh để diễn tả một ý nghĩa sâu sắc hơn những gì đang được nói. Đây là một kỹ thuật phổ biến trong rap, giúp rapper thể hiện sự sáng tạo và tinh tế trong lời bài hát.
Ví dụ: “Tôi như một con rồng trong lồng, bay không tự do” – trong câu này, con rồng là ẩn dụ cho sự mạnh mẽ nhưng cũng bị kiềm chế, gợi lên cảm giác bất lực trong tự do.
Multi Rhymes – Vần Đa Âm
Multi Rhymes là thuật ngữ rap chỉ việc sử dụng các âm thanh vần khác nhau trong cùng một câu rap để tạo ra sự phong phú và ấn tượng. Đây là một trong những kỹ thuật làm cho bài rap trở nên phức tạp và khó làm theo.
Ví dụ: Một ví dụ điển hình là cách sử dụng các vần trong những câu rap của Kanye West hay Eminem, khi họ đưa ra các vần đa âm tinh tế và đầy ấn tượng.
Bar – Một trong những thuật ngữ trong rap quan trọng
Bar là một đơn vị của rap, tương đương với một câu trong nhạc. Mỗi bar thường chứa 4 nhịp trong nhạc. Các rapper thường thể hiện sự sáng tạo của mình qua cách sử dụng bar, làm cho bài rap trở nên hấp dẫn và dễ nghe.
Ví dụ: Mỗi bar trong một bài rap đều có thể chứa đựng một ý nghĩa riêng biệt, tạo nên dòng chảy của cả bài hát.
Wordplay
Wordplay là một trong những thuật ngữ trong rap phổ biến, được các rapper sử dụng để nói chuyện với nhau. Nó chỉ việc sử dụng ngôn từ một cách khéo léo, sáng tạo, chơi chữ để tạo ra những hiệu ứng bất ngờ. Đây là một yếu tố làm nên sự thông minh của các rapper trong việc diễn đạt ý tưởng, đồng thời tạo nên sức hấp dẫn đặc biệt cho bài rap.
Ví dụ: Những câu chơi chữ, những lời rap đùa giỡn với ngữ nghĩa như “Lời rap như một câu đố, bạn phải tìm ra đáp án” thể hiện sự tinh tế trong wordplay.
Offbeat
Offbeat dùng để chỉ việc rapper hát hoặc rap ngoài nhịp điệu chính của beat. Thay vì đi theo nhịp điệu của nhạc, rapper có thể “vượt” ra ngoài nhịp để tạo sự độc đáo, giúp bài rap nổi bật hơn và tạo cảm giác bất ngờ.
Ví dụ: Các rapper như Wowy thường xuyên sử dụng kỹ thuật này trong các bài hát của mình để tạo ra sự “lệch pha” thú vị với beat.
Xem thêm: Danh sách 10 rapper nổi tiếng Việt Nam, fan đông đảo
Freestyle
Freestyle là khả năng rap ngẫu hứng, không có kế hoạch trước, thường được thực hiện ngay lập tức hoặc trong những cuộc thi rap. Đây là thử thách lớn đối với bất kỳ rapper nào, vì họ phải ứng biến nhanh chóng và thể hiện khả năng sáng tạo vô tận.
Ví dụ: Các trận freestyle battle trong chương trình “Rap Việt” đã khiến các rapper phải thể hiện tài năng của mình trong những bài rap ngẫu hứng.
Beef
Beef là một cuộc đối đầu giữa hai rapper hoặc nhóm rapper, thường được thể hiện qua những câu rap châm biếm, chỉ trích hoặc thậm chí “diss” đối thủ. Beef thường diễn ra trong các cuộc thi hoặc trong cộng đồng rap, nhưng đôi khi nó cũng có thể dẫn đến những tranh cãi ngoài đời thực.
Ví dụ: Beef giữa Tupac và Biggie Smalls là một trong những cuộc đối đầu nổi tiếng nhất trong lịch sử rap.
Skill Lyric
Một trong những thuật ngữ trong rap quan trọng khác là Skill lyric. Cụm từ này được sử dụng để chỉ khả năng viết lời rap với sự kết hợp hoàn hảo của kỹ thuật và nội dung. Một rapper có skill lyric mạnh mẽ sẽ sử dụng được nhiều thủ pháp như vần điệu, cấu trúc câu, và ý tưởng sâu sắc để tạo nên những bài hát có giá trị nghệ thuật cao.
Ví dụ: Eminem được biết đến với skill lyric vượt trội, thể hiện qua những ca khúc như “Rap God” hay “Lose Yourself.”
Diss
Diss là hành động chỉ trích hoặc xúc phạm ai đó trong lời rap. Điều này thường xảy ra trong các cuộc beef, nơi các rapper dùng những câu chữ sắc bén để “diss” đối thủ. Đây là một trong những thuật ngữ trong rap phổ biến và đã trở thành từ ngữ quen thuộc trong giao tiếp của giới trẻ.
Ví dụ: Eminem nổi tiếng với việc “diss” những rapper khác trong các ca khúc của mình, thể hiện sự cạnh tranh mạnh mẽ trong ngành.
Punchline
Punchline là câu kết trong một câu rap, thường là đoạn cực kỳ ấn tượng, mang tính bất ngờ hoặc gây cười. Một rapper giỏi sẽ biết cách sử dụng punchline để kết thúc câu rap một cách ấn tượng, tạo được ấn tượng mạnh mẽ trong lòng người nghe.
Ví dụ: Punchline của Eminem trong bài “The Real Slim Shady” là một trong những câu rap nổi tiếng nhất.
Một số từ lóng thường dùng trong rap phổ biến
Trong thế giới rap, ngoài những thuật ngữ trong rap mang tính chuyên môn được chia sẻ ở trên còn có một số từ lóng và cụm từ được giới trẻ sử dụng phổ biến. Những từ lóng này thường mang tính cách mạng, sáng tạo, phản ánh phong cách sống và những quan điểm độc đáo của giới trẻ.
- Dope: Tuyệt vời, cực kỳ hay. (Ví dụ: “Bài hát này thật dope!”)
- Lit: Sôi động, cuồng nhiệt, đầy năng lượng. (Ví dụ: “Không khí buổi diễn hôm nay lit lắm!”)
- Bars: Những câu rap, thể hiện kỹ năng chơi chữ và vần điệu. (Ví dụ: “Rapper này có flow rất chất, nhưng bars lại hơi yếu.”)
- Beef: Mâu thuẫn, tranh cãi giữa các nghệ sĩ, thường thể hiện qua những lời rap chỉ trích, diss nhau. (Ví dụ: “Hai nhóm này đang beef nhau căng thẳng rồi.”)
- Ft/Feat/Featuring: Hát chung hoặc hợp tác với nghệ sĩ khác. (Ví dụ: “MV mới của Sơn Tùng M-TP Ft. Snoop Dogg.”)
- Beef/Rap Battle: Cuộc thi đấu rap giữa hai rapper, nơi họ sẽ “đấu” bằng những lời rap, thường theo chủ đề nhất định.
- Rep/Reply: Đáp trả lại, thường dùng khi có beef hoặc mâu thuẫn giữa các rapper. (Ví dụ: “Rapper kia diss mình, phải rep lại thôi!”)
- Underground/Hip Hop đường phố: Dòng nhạc hip hop không hướng đến lợi nhuận, thường chú trọng vào sự tự do sáng tạo và những thông điệp sâu sắc.
- Overground/Mainstream: Dòng nhạc hip hop nổi tiếng, được đông đảo công chúng biết đến và ưa chuộng.
- Midside/Eastside/Westside/Southside/Northside: Những thuật ngữ này chỉ các khu vực hoặc phong cách hip hop, ví dụ như Westside là phong cách hip hop của bờ Tây nước Mỹ.
Điểm danh những thuật ngữ trong rap thường dùng khác
Ngoài những thuật ngữ trong rap đã được đề cập, còn rất nhiều thuật ngữ khác như “Trap”, “Mumble rap”, “Drill”, hay “Cypher” mà bạn cũng cần biết nếu muốn hiểu thêm về văn hóa rap. Những thuật ngữ này phản ánh các phong cách âm nhạc khác nhau và các thể loại con của rap, từ nhạc trap đến mumble rap, mỗi phong cách lại mang một màu sắc riêng biệt.
- G: Kẻ gangster, dân chơi đường phố. (Ví dụ: “Anh ấy là một G thực thụ, đậm chất đường phố.”)
- Toy: Người mới, chưa có kinh nghiệm. (Ví dụ: “Đừng lo, anh ấy chỉ là toy thôi, chơi lâu sẽ giỏi lên.”)
- Writer: Nghệ sĩ vẽ graffiti hoặc người sáng tác lời rap. (Ví dụ: “Bức tranh tường của anh ấy đẹp quá, đúng là writer chuyên nghiệp!”)
- Homie: Bạn bè thân thiết, đồng đội. (Ví dụ: “Homie ơi, đi xem rap với tao không?”)
- Rookie: Người mới tham gia vào cộng đồng, tân binh. (Ví dụ: “Sự kiện này dành cho các rookie, mạnh dạn thử sức nhé!”)
- Bboy: Người nhảy breakdance nam. (Ví dụ: “Các Bboy thi đấu thật sôi động, không thể rời mắt!”)
- Bgirl: Người nhảy breakdance nữ. (Ví dụ: “Bgirl này nhảy rất điêu luyện, thật đáng nể!”)
- Popper: Người nhảy Popping, một kiểu nhảy trong breakdance. (Ví dụ: “Nhạc này rất hợp để các popper freestyle.”)
- Crew: Nhóm, đội, thường là nhóm nhạc rap hoặc nhóm nhảy. (Ví dụ: “Crew này rất nổi tiếng trong giới underground.”)
- MC (Master of Ceremonies): Người dẫn chương trình trong sự kiện Hip Hop, giới thiệu các tiết mục và tạo không khí sôi động. MC cần có khả năng khuấy động đám đông và hiểu rõ văn hóa Hip Hop. (Ví dụ: “MC này quá đỉnh, khiến cả đám đông đều phải phấn khích.”)
Rap là một thể loại âm nhạc đa dạng, không chỉ về âm thanh mà còn về ngôn ngữ. Những thuật ngữ trong rap được Anat chia sẻ ở trên giúp người nghe hiểu hơn về nghệ thuật này và thể hiện sự sáng tạo không giới hạn của các rapper. Việc nắm vững những thuật ngữ đó giúp bạn thưởng thức âm nhạc tốt hơn và còn hiểu rõ hơn về văn hóa rap.
Lê Trung Hiếu với 5 năm làm việc trong lĩnh vực truyền thông, giải trí tại các công ty truyền thông lớn như: 24h, Báo vietnamnet, Báo Thanh Niên, Soha,… Tại Anat.com.vn tôi chịu trách nhiệm định hướng chiến lược nội dung, đảm bảo tính chính xác và chất lượng cho website.